6. Verbonden partijen

Doel: de gemeente Noordenveld maakt deel uit van de gemeenschappelijke regeling (GR) Veiligheidsregio Drenthe (VRD). Deze GR is een wettelijke verplichting op basis van de Wet veiligheidsregio’s. De 12 Drentse gemeenten financieren gezamenlijk voor een groot deel de veiligheidsregio Drenthe. Naast de 12 Drentse gemeentelijke bijdragen wordt de VRD voor een (klein) deel gefinancierd vanuit een Brede Doeluitkering (BDUR) van het Rijk. De VRD behartigt de belangen van de Drentse gemeenten op het terrein van brandweerzorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing en geneeskundige hulpverlening in de regio. Daarnaast heeft de VRD de zorg voor een adequate samenwerking met de gemeenschappelijke meldkamer Noord Nederland. Ook is de VRD verantwoordelijk voor de gecoördineerde en multidisciplinaire voorbereiding op rampenbestrijding en crisisbeheersing.
Vestigingsplaats: Assen.
Betrokken: alle 12 Drentse gemeenten.
Bestuurlijk belang/bevoegdheid: het bestuur van de VRD is verantwoordelijk voor de brandweerzorg en rampen- en crisisbeheersing in Drenthe. Het algemeen bestuur bestaat uit alle Drentse burgemeesters. Een afvaardiging vanuit het algemeen bestuur vormt het dagelijks bestuur. Het veiligheidsbestuur wordt geadviseerd door het Directieoverleg Veiligheid. Hierin zitten de verantwoordelijke managers van de politie, Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de regio (GHOR) en regionale brandweer, onder voorzitterschap van de coördinerende gemeentesecretaris (Emmen).
Financieel belang : De gemeentelijke bijdrage is gekoppeld aan de component die de gemeente via het gemeentefonds ontvangt voor brandweerzorg (OOV-nieuw). De huidige rijksbijdrage uit het gemeentefonds wordt gezien als een weerspiegeling van de daadwerkelijke kosten van gemeenten voor de brandweer en rampenbestrijding. Concreet betekent dit dat elke gemeente een gelijk aandeel aan inkomsten uit het gemeentefonds jaarlijks afdraagt aan de VRD. De bijdrage van de gemeente Noordenveld aan de VRD bedroeg in 2021 € 1.538.000.

• Resultaat 2021: € 119.000;
• Eigen vermogen 31-12-2021: € 3.493.000;
• Vreemd vermogen 31-12-2021: € 29.055.000.

Risico’s: De risico's worden nu afgedekt door de algemene reserve van de VRD.
Ontwikkelingen: In 2021 heeft de VRD gemeenten nog ondersteund in de aanpak van de coronacrisis. Ook met de huidige Oekraïne crisis bieden ze ondersteuning voor de aanpak hiervan. De VRD gaat zich de komende jaren steeds meer ontwikkelen om zich voor te bereiden op de ongekende crisis. Daarnaast wordt weer een inhaalslag gemaakt met het opleiden, trainen en oefenen van medewerkers die ingezet kunnen worden in de crisisorganisatie. Vanwege de coronamaatregelen heeft dit lange tijd geen doorgang kunnen vinden.

Doel : Binnen het programma Zorg en Welzijn valt GGD Drenthe onder de Openbare gezondheidszorg. De GGD is voor de 12 Drentse gemeenten de uitvoeringsorganisatie voor de publieke gezondheid. Zij voert de taken uit zoals vastgelegd in de Wet Publieke Gezondheid (WPG). Daarnaast adviseert en ondersteunt zij de gemeenten bij het maken en uitvoeren van het lokale gezondheidsbeleid. Dit alles wordt bekostigd door een jaarlijkse bijdrage van de deelnemers.
Vestigingsplaats : Assen.
Betrokken : De 12 Drentse gemeenten.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : Een collegelid is lid van het algemeen bestuur.
Financieel belang : Jaarlijkse bijdrage voor de uitvoering van het wettelijk vastgelegde basispakket, op basis van een vastgestelde begroting. De bijdrage van de gemeente Noordenveld aan de GGD bedraagt voor 2021 € 1.123.000 en komt overeen met de begroting 2021 van de GGD.

• Resultaat 2021: € 108.000;
• Eigen vermogen 31-12-2021: € 2.956.000;
• Vreemd vermogen 31-12-2021: € 11.175.000.

Risico’s : Niet van toepassing.
Ontwikkelingen : 2021 was voor de GGD wederom een jaar dat grotendeels in het teken stond van de COVID-pandemie. De GGD heeft zich ingezet om de pandemie te bestrijden, in de vorm van testen, bron- en contactonderzoek, vaccineren en informeren. Daarnaast hebben ze de reguliere dienstverlening, rekening houdend met de beperkingen van de COVID-19 maatregelen, zoveel mogelijk uitgevoerd. De GGD Drenthe werkt samen met de Drentse gemeenten, partners en netwerken om belangrijke gezondheidsthema’s te agenderen en te adviseren om gezond gedrag te stimuleren. De thema’s uit het preventieakkoord krijgen hierbij aandacht. De GGD zet zich in om de activiteiten waar kan inhoudelijk te verbinden. Daarom werkt de GGD productgroep overstijgend aan de volgende thema’s: ‘gezonde leefstijl en leefomgeving’, gezond en veilig opgroeien, ’infectiepreventie’ en ‘sociale veiligheid’. Het doel van de GGD is dat inwoners van Drenthe gezond en veilig kunnen leven en mee kunnen doen in de samenleving.

Doel : Behartiging van de belangen van recreatie en toerisme van de deelnemende gemeenten.
Vestigingsplaats: Diever.
Betrokken : Alle 12 Drentse gemeenten en de gemeente Ooststellingwerf.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : Een collegelid is lid van het dagelijks bestuur.
Financieel belang : Jaarlijkse bijdrage op basis van de begroting 2021. De bijdrage van de gemeente Noordenveld aan het Recreatieschap bedraagt voor 2021 € 76.000 en komt overeen met de begroting 2021 van het Recreatieschap.

• Resultaat 2021: € 1.000;
• Eigen vermogen 31-12-2021: €1.161.000;
• Vreemd vermogen 31-12-2021: € 1.073.000.

Risico’s : Niet van toepassing.
Ontwikkelingen : Momenteel opereren we in een sterk veranderde omgeving. De impact van de Covid-19
crisis op recreatie en toerisme is zowel mondiaal, landelijk als op bedrijfsniveau enorm.
Voor het tweede jaar op rij hebben we te maken met deze crisis. Een sector die jaar op
jaar, tot en met 2019, groei vertoonde is hierdoor abrupt tot stilstand gekomen.
In 2021 zagen we een licht herstel in vergelijking met 2020 (verlies van 25% bestedingen). Toch heeft een deel van de sector ook dit jaar moeten overleven door de overheidssteun. Het internationaal toerisme is fors afgenomen en er is geen zicht op herstel op korte termijn. Verder zijn de mogelijkheden voor groepsaccommodaties sterk beperkt. Restaurants, cafés en dagrecreatieve bedrijven zijn verplicht gesloten geweest gedurende bepaalde tijdvakken.
Net als in 2020 heeft het Recreatieschap ook in 2021 samen met gemeentespecialisten en de sector, de VRD (Veiligheidsregio Drenthe) geadviseerd in het kader van sectorspecifieke maatregelen gericht op het voorkomen van de verdere verspreiding van Covid-19. Ook zijn samen met de VRD, de groepensector en een aantal gemeenten een drietal lokale pilots gehouden die hebben laten zien dat bij consequent gedrag er geen toename van besmetting plaatsvindt binnen een groep. Complimenten zijn op z’n plaats voor de inventiviteit die de sector heeft laten zien. Ondanks de maatregelen van het kabinet legde de sector direct de focus op hetgeen wat wél mogelijk was.
2021 was ook het jaar dat het Werelderfgoedcomité van Unesco de Koloniën van Weldadigheid op de
Werelderfgoedlijst plaatste. Nederland diende de nominatie in samen met België. Het gaat in Nederland om de drie koloniën Veenhuizen, Frederiksoord en Wilhelminaoord. Een geweldige opsteker voor het gebied dat nieuwe kansen met zich meebrengt.

Vestigingsplaats : Groningen.
Doel : Aanleg, instandhouding, beheer en onderhoud van systemen voor de individuele behandeling van afvalwater.
Vestigingsplaats : Niet van toepassing.
Betrokken : Noordenveld en waterschap Noorderzijlvest.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : Niet van toepassing.
Financieel belang : De bijdrage wordt toegekend op basis van verleende diensten. De kosten hiervoor worden voldaan uit het GRP.
Risico’s : Niet van toepassing.
Ontwikkelingen : Geen bijzonderheden.

Doel : De oprichting van een RUD vloeit voort uit de packagedeal tussen Kabinet, Het IPO, de VNG en de Unie van Waterschappen. Landelijk wordt de noodzaak voor de vorming van een RUD gevoeld om de kwaliteit van de uitvoering te vergroten en om de bestuurlijke versnippering over verschillende bestuursorganen tegen te gaan. Voor de totstandkoming van de RUD is in Drenthe gekozen voor het aangaan van een gemeenschappelijke regeling, omdat voor deze bij uitstek publieke taak de publieke rechtsvorm goede waarborgen biedt. Het takenpakket bestaat uit de milieutaken en omvat zowel de vergunningverlening, het toezicht, de handhaving alsmede milieu-specialistisch advies. Met deze samenwerking tussen de bestuursorganen en bestuurslagen wordt kennis, kwaliteit en capaciteit gebundeld. De intentie is dat deze samenwerking leidt tot een robuuste en toekomstbestendige organisatie. Op termijn zal dit mogelijk leiden tot kostenbesparing voor de deelnemers.
Vestigingsplaats : Assen.
Betrokken : Alle 12 Drentse gemeenten en de provincie Drenthe.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : Een collegelid is lid van het algemeen bestuur van de RUD.
Financieel belang : Jaarlijkse bijdrage voor de uitvoering van de milieutaken op basis van een vastgestelde begroting. De bijdrage van de gemeente Noordenveld bedraagt in 2021
€ 514.000 en komt overeen met de aangepaste begroting 2021 van de RUD.

• Resultaat 2021: € 273.000;
• Eigen vermogen 31-12-2021: € 335.000;
• Vreemd vermogen 31-12-2021: € 5.214.000.

Risico’s : Tegenvallende resultaten in de bedrijfsvoering van de RUD kunnen ertoe leiden dat de gemeentelijke eigen bijdrage incidenteel of structureel wordt verhoogd. Daarnaast kunnen vraaggestuurde werkzaamheden (zoals onvoorziene klachten en extra asbestmeldingen) ook leiden tot extra kosten. De bijdrage voor Noordenveld lager is iets lager uitgevallen. Er is in 2021 sprake geweest van een onderbesteding binnen ons jaarplan (van circa € 60.000). Aan de andere kant waren er Drenthe-breed hogere kosten door ziekte en duurdere inhuur. Door onderlinge verrekening van deze kosten tussen de deelnemers, pakte dit voordeel voor ons wat minder gunstig uit; per saldo resulteerde dit in een teruggaaf over 2021 van circa € 16.000.
Ontwikkelingen : In het Ontwikkelprogramma 2020-2021 wordt gewerkt aan een toekomstbestendige organisatie. Deze levert binnen de gestelde kaders een toegevoegde waarde aan een schone, veilige en duurzame leefomgeving in Drenthe. Er wordt gewerkt aan een stabiele, gezonde en toekomstbestendige organisatie, die startklaar is voor de Omgevingswet (wanneer die ook moge worden ingevoerd, gelet op het herhaaldelijk uitstellen hiervan). Met de keuze om over te gaan tot gefaseerde invoering van risicogericht werken wordt een steeds beter inhoudelijk afwegingskader gecreëerd waarmee op basis van risico inschatting en milieurendement de uitvoering kan worden geprioriteerd.

Doel : Een optimaal, duurzaam, betaalbaar en toekomstbestendig vervoersysteem. Het is een samenwerking op het gebied van onder andere lokaal vervoer en vervoer speciaal toegespitst op doelgroepen, zoals het Wmo- en leerlingenvervoer. De samenwerking moet Publiek Vervoer in de toekomst betaalbaar te houden, duurzamer te maken en de service aan de reizigers verder verbeteren.   
Vestigingsplaats : Assen.
Betrokken : Alle 22 gemeenten van Groningen en Drenthe, de provincies en het OV-bureau Groningen Drenthe.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : Het bestuur van de Bedrijfsvoeringsorganisatie bestaat uit een afvaardiging van de collegeleden van de deelnemers, te weten 1 vertegenwoordiger per deelnemer per regio (er zijn 7 regio’s). De verantwoordelijk wethouder van Noordenveld, Kirsten Ipema, vertegenwoordigt het perceel Noord/Midden-Drenthe in het bestuur. Tevens is er een vertegenwoordiger van het OV-bureau lid van het bestuur. Aan het bestuur komen alle bevoegdheden toe die aan de Regeling zijn opgedragen.
Financieel belang : In de besluitvorming begin 2016 hebben colleges en het bestuur van het OV-bureau aangegeven in totaal voor de contractperiode een jaarlijks bedrag van maximaal € 800.000 op te brengen. Per deelnemer is een jaarlijkse bijdrage hiervoor vastgesteld, waarbij de gemeenten een onderlinge verdeelsleutel hanteren op basis van het gemeentefonds 2015 voor de Wmo. Volgens deze verdeelsleutel is de bijdrage van de gemeente Noordenveld in 2021 € 21.000. De deelnemersbijdrage en de vervoerskosten worden betaald vanuit het Wmo-budget.

• Resultaat 2021: € 124.000;
• Eigen vermogen 31-12-2021: € 165.000;
• Vreemd vermogen 31-12-2021: € 191.000.

Risico’s : tegenvallende resultaten in de bedrijfsvoering van Publiek Vervoer kunnen ertoe leiden dat de gemeentelijke eigen bijdrage incidenteel of structureel wordt verhoogd. Alle risico's waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie:

• De kleine omvang van de organisatie en het feit dat er maar één persoon per functiesoort aanwezig is, zorgt ervoor dat er geen vervanging is bij ziekte of afwezigheid. Alle vervanging wordt daarom ingehuurd. Een ander gevolg is dat een groot deel van de kennis en kunde bij externe medewerkers ligt en Publiek Vervoer daarom afhankelijk is van inhuurkrachten;
• De Algemene Verordening Gegevensbeheer (AVG) blijft een aandachtspunt;
• De effecten van de pandemie Covid-19 hebben zijn weerslag op de vraag naar vervoer. De vraag naar speciaal vervoer is het bestaansrecht van Publiek Vervoer.

Ontwikkelingen :

• COVID-19 heeft enorme effecten gehad op de werkzaamheden van Publiek Vervoer. Alle producten die via Publiek Vervoer geleverd worden (Wmo-vervoer, leerlingenvervoer, Participatiewetvervoer, buurtbus, hub-taxi) hebben zwaar te lijden gehad onder de effecten van de corona-maatregelen. Er is veel energie gestoken in het afstemmen van de bevoorschotting voor de vervoerders die nodig bleek om hen te behoeden voor een faillissement;
• In 2021 is het besluit genomen om de vervoerscontracten met de vervoerders te verlengen. De huidige contracten lopen tot 31-8-2024. Het is mogelijk deze weer met twee jaar te verlengen;
• In het najaar 2021 zijn er enkele doorontwikkelingsprojecten gestart en nu wordt ingezet op het ontwikkelen van een visie voor de periode tot 2030.

Doel : Netwerkbeheer.
Vestigingsplaats : Den Bosch.
Betrokken : Provincies en gemeenten bezitten de aandelen.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : Stemrecht in de algemene vergadering van aandeelhouders.
Financieel belang : De gemeente bezit 0,0469% van de aandelen en ontvangt dividend.

• Resultaat 2021: € 185.000.000;
• Eigen vermogen 31-12-2021: € 4.432.000;
• Vreemd vermogen 31-12-2021: € 4.268.000.

Risico’s : Enexis is financieel gezond. De lange termijn credit rating afgegeven door Standard & Poor’s (S&P) voor Enexis Netbeheer B.V. is gewijzigd naar A+ met een negative outlook (was A+ stable outlook), waarmee wordt voldaan aan de interne eisen voor het behoud van een A credit rating profiel. Door de lagere regulatorische vergoeding voor vermogenskosten gedurende 2022-2026 acht S&P het namelijk niet waarschijnlijk dat Enexis Netbeheer B.V. de financiële ratio FFO/netto rentedragende schulden zonder extra maatregelen binnen de komende 24 maanden boven de drempelwaarde kan houden die past bij de huidige credit rating. De aandeelhouders lopen het risico (een deel van) de boekwaarde ad € 6,2 miljoen te moeten afwaarderen. Het risico voor de aandeelhouders is gering omdat Enexis opereert in een gereguleerde (energie)markt, onder toezicht van de Energiekamer. Daarnaast is het risico gering in relatie tot de (intrinsieke) waarde van Enexis Holding N.V. Wettelijk is minimaal 40% eigen vermogen vereist, Enexis heeft op dit moment ongeveer 51% eigen vermogen. Een aanvullend risico is het achterblijven van de geraamde dividendinkomsten. Het risico is echter gemitigeerd door een overeengekomen streefwaarde van € 100.000.000 voor het jaarlijkse dividend.
Ontwikkelingen : Enexis NV is in 2009 op grond van de Splitsingswet losgekoppeld van voormalig moederbedrijf Essent NV. Dat betekent ook dat Enexis NV separaat gefinancierd moest worden. Dit heeft, in overleg met en met toestemming van de aandeelhouders (waaronder de gemeente Noordenveld) en het ministerie van BZK plaatsgevonden in de vorm van een viertal geldleningen met een looptijd van drie tot tien jaar en een rente van gemiddeld 4,65%. Bij de verkoop van de aandelen Essent in 2009 hebben de verkopende aandeelhouders een belang gehouden in een aantal speciale vennootschappen, opgericht ter bewaking en registratie van hun rechten en verplichtingen uit hoofde van de verkoop van de aandelen Essent NV. Naast bovenvermelde Enexis NV zijn dat:

• Vordering op Enexis BV (kapitaalverstrekking en lening);
• Verkoop Vennootschap BV;
• CBL Vennootschap BV;
• CSV Amsterdam BV;
• Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV (lening).

Doel : Gewaarborgde levering van water.
Vestigingsplaats : Assen.
Betrokken : Provincie Drenthe en 11 Drentse gemeenten.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : Stemrecht in de algemene vergadering van aandeelhouders.
Financieel belang : De gemeente Noordenveld bezit 72 aandelen.

• Resultaat 2020: € 4.111.000;
• Eigen vermogen 31-12-2020: € 51.345.000;
• Vreemd vermogen 31-12-2020: € 126.713.000.

Risico’s : Niet van toepassing.
Ontwikkelingen : Het jaarverslag 2020 van WMD Drinkwater is goedgekeurd in de aandeelhoudersvergadering van 17 juni 2021.

Doel : Behartiging van de bancaire zaken van onder meer de Nederlandse gemeenten.
Vestigingsplaats : Den Haag.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : Stemrecht in de algemene vergadering van aandeelhouders.
Betrokken : Nederlandse staat, provincies en gemeenten.
Financieel belang : De gemeente Noordenveld bezit 0,05% (30.771) van de aandelen.

• Resultaat 2021: € 236.000.000;
• Eigen vermogen 31-12-2021: € 5.062.000;
• Vreemd vermogen 31-12-2021: € 143.995.000.

Risico’s : Niet van toepassing.
Ontwikkelingen : Gedurende het begrotingsjaar hebben zich geen veranderingen voorgedaan in de belangen van aandeelhouders in BNG Bank. Hierbij is het gevolg van een eventuele gemeentelijke samenvoeging buiten beschouwing gelaten.